05 kw. Rozwód z orzeczeniem o winie
Wielokrotnie zgłaszają się do nas klienci zdecydowani na rozwód, którzy jednakże nie wiedzą czy wybrać opcję postępowania bez orzekania o winie czy też rozwód z orzeczeniem o winie. Chcą wiedzieć jakie konsekwencje niesie za sobą orzeczenie rozwodu z orzeczeniem o winie i jakie korzyści to przynosi.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w wyroku rozwodowym, rozpoznający sprawę sąd obligatoryjnie rozstrzyga m.in. o winie rozkładu pożycia małżeńskiego. Rozwodzący się małżonkowie mogą jednak zgodnie oświadczyć przed sądem, że żądają rozwiązania małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie. W takim przypadku sąd związany jest żądaniem stron, co wywołuje skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy rozkładu pożycia.
Rozwód z orzeczeniem o winie- kiedy sąd musi ją ustalić?
Jeżeli choćby jeden z małżonków takiej zgody nie wyraża lub wyrażając ją przed sądem w trakcie rozprawy lub w piśmie procesowym, przed wydaniem wyroku zmieni swoje zdanie, sąd zobowiązany będzie ustalić, który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. W takiej konfiguracji, w zależności od okoliczność konkretnej sprawy, sąd może uznać, że:
a) Każdy z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.
b) Tylko jeden z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia (jest wyłącznie winny).
c) Żaden z małżonków nie ponosi winy rozkładu pożycia (co jest sytuacją niezwykle rzadką i ma miejsce wówczas, gdy przyczyną rozkładu pożycia są okoliczności niezależne od małżonków np. okoliczności spowodowane chorobą psychiczną jednej ze stron).
Należy mieć na uwadze, że kwestia ponoszenia winy rozkładu pożycia nie jest tylko sprawą honoru rozstających się małżonków. Wiążą się z nią bowiem poważne konsekwencje: procesowe oraz majątkowe.
Najważniejszym skutkiem procesowym związanym z przypisaniem jednemu z małżonków winy rozkładu pożycia, jest to że rozpoznający sprawę sąd nie orzeknie rozwodu, w przypadku ustalenia, że małżonek żądający rozwodu jest wyłącznie winny rozkładu pożycia. Zakaz orzeczenia rozwodu przestaje wiązać jednak sąd, gdy zachodzić będzie jedna z następujących przesłanek:
a) drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód,
b) odmowa wyrażenia zgody drugiego małżonka na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Skutki majątkowe orzeczenia o winie
Orzeczenie o winie może pociągać również za sobą skutki majątkowe (finansowe) w postaci alimentów dla jednego z rozwodzących się małżonków (Uwaga! Obowiązek ten jest niezależny od obowiązku alimentacyjnego na rzecz wspólnych małoletnich dzieci stron.).
Po pierwsze bowiem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, małżonek który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka alimentów w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. W takim przypadku obowiązek alimentacyjny trwa do czasu zawarcia przez małżonka uprawnionego do alimentów nowego małżeństwa; jednak gdy zobowiązanym do płacenia alimentów jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu – obowiązek wygasa co do zasady z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu (na żądanie uprawnionego, gdy zajdą wyjątkowe okoliczności, sąd może okres pięcioletni przedłużyć).
Po drugie natomiast, jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec o alimentach na jego rzecz. W takim przypadku obowiązek alimentacyjny trwa do czasu zawarcia przez małżonka uprawnionego do alimentów nowego małżeństwa (teoretycznie może trwać nawet do końca jego życia).
Znaczenie winy w rozkładzie pożycia
Jak widać, rodzaj orzeczenia sądu (bez orzekania o winie lub z orzeczeniem o winie) jak również przypisanie przez sąd winy jednemu lub obojgu małżonkom ma istotny wpływ na sytuację nie tylko procesową, ale również życiową decydujących się na rozstanie osób. Dlatego też, pomimo, że rozwód często budzi wśród rozstających się partnerów wiele negatywnych emocji, to jednak warto pamiętać, aby emocje nie przysłaniały zdrowego rozsądku i aby kończąc związek małżeński zadbać o swoje prawa i chronić swoje interesy w jak najwyższym stopniu, w czym małżonkom może pomóc doświadczony prawnik.
W przypadku zainteresowania pomocą naszego adwokata lub radcy prawnego w sprawie o rozwód, zapraszamy na spotkanie w siedzibie naszej kancelarii w Krakowie lub Myślenicach.
Autor: Magdalena Pawlik, adwokat
Kancelaria Adwokacko-Radcowska Magdalena Pawlik Monika Szymborska s.c.
Biuro w Krakowie: ul. Rynek Dębnicki 6/3, 30-319 Kraków
Biuro w Myślenicach: ul. Słowackiego 38/3, 32-400 Myślenice