21 lip Władza rodzicielska po rozwodzie
Rozwód pociąga za sobą nie tylko skutek w postaci ustania małżeństwa, ale również wiąże się z koniecznością uregulowania przez orzekający w sprawie rozwodu sąd władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi rozstających się małżonków.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, sąd w sprawie rozwodowej może:
- powierzyć władzę rodzicielską obojgu rodzicom, i w takim wypadku ustalić miejsce zamieszkania przy jednym z rodziców;
- powierzyć władze rodzicielską jednemu rodzicowi ograniczając ją drugiemu do określonych praw i obowiązków w stosunku do dziecka;
- pozbawić, ograniczyć lub zawiesić władzę rodzicielską każdemu z rodziców.
Czym jest władza rodzicielska?
Przez władzę rodzicielską należy rozumieć całokształt obowiązków i uprawnień rodziców względem osoby i majątku dziecka dla ochrony jego dobra i przygotowania go do samodzielnego życia. Przyjmuje się, że na treść władzy rodzicielskiej składają się:
1) piecza nad osobą dziecka,
2) zarząd majątkiem dziecka,
3) reprezentacja dziecka
Orzeczenie o władzy rodzicielskiej w ramach rozwodu
To jaką decyzję dotyczącą władzy rodzicielskiej podejmie sąd zależy od sytuacji rodziców i dzieci w konkretnej sprawie.
Ustawodawca, kierując się prawem dziecka do wychowywania przez oboje rodziców, jako zasadę przyjął, iż co do zasady władza rodzicielska powinna przysługiwać obojgu rodzicom, chyba że za jej ograniczeniem przemawia dobro dziecka. W takim wypadku sąd rozwodowy musi jednak ustalić, z którym z rodziców dzieci będą zamieszkiwać.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej
Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców w wyroku rozwodowym polega najczęściej na określeniu przez sąd rozwodowy, że rodzic z „ograniczoną władzą rodzicielską” ma prawo do „współdecydowaniu w istotnych prawach dziecka”.
Sąd rozwodowy w zależności od okoliczności konkretnego przypadku może w sposób szczegółowy wskazać sprawy, co do których powierza lub ogranicza władzę rodzicielską drugiemu rodzicowi, np. poprzez określenie, że rodzic z ograniczoną władzą ma prawo do współdecydowania w sprawach dotyczących kształcenia bądź leczenia dziecka.
Jeżeli sąd rozwodowy uzna, że w okolicznościach konkretnej sprawy dobro dziecka jest zagrożone, może też w szczególności:
1)zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny,
2)określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun;
3)poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;
4)skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi;
5)zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej
Jeżeli natomiast władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd wówczas może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.
Zawieszenie władzy rodzicielskiej
W razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie. Zawieszenie będzie uchylone, gdy jego przyczyna odpadnie.
Jak widać sąd w wyroku rozwodowym ma cały wachlarz możliwości co do tego w jaki sposób uregulowana zostanie władza rodzicielska rozstających się rodziców. Istotnym przy tym jest to, że orzeczenie o władzy rodzicielskiej w wyroku rozwodowym może zostać następczo zmienione przez właściwy dla miejsca zamieszkania dzieci sąd rejonowy w przypadku gdy zmienią się okoliczności sprawy, sytuacja dziecka lub rodziców wpływająca na ich władzę rodzicielską.
W przypadku zainteresowania pomocą naszego adwokata lub radcy prawnego w sprawie o rozwód lub władzę rodzicielską, zapraszamy na spotkanie w siedzibie naszej kancelarii w Krakowie lub Myślenicach.
Autor: Magdalena Pawlik, adwokat
Kancelaria Adwokacko-Radcowska Magdalena Pawlik Monika Szymborska s.c.
Biuro w Krakowie: ul. Rynek Dębnicki 6/3, 30-319 Kraków
Biuro w Myślenicach: ul. Kasprowicza 4A, 32-400 Myślenice